Όσοι βρεθήκαμε στα Χανιά αυτό το καλοκαίρι ακούσαμε και κάποιοι από εμάς είχαμε την τύχη να επισκεφθούμε τις γιορτές της Ρόκκας.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων αυτών, βρεθήκαμε στο χωριό της Κεράς, το οποίο μετατράπηκε σε μια σαγηνευτική θεατρική σκηνή και φιλοξένησε μικρές παραστάσεις με κεντρική ηρωίδα την Αντωνούσα Καστανάκη. Η Αντωνούσα Καστανάκη αποτελεί ηρωίδα της τοπικής ιστορίας στον αγώνα του νησιού ενάντια στους Τούρκους. Επέδειξε αποφασιστικότητα στη μάχη και παρασημοφορήθηκε για το θάρρος της.
Όμως η Αντωνούσα Καστανάκη είναι κάτι παραπάνω από μια οπλαρχηγός. Αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα διαχρονικό σύμβολο ελευθερίας και αδούλωτου πνεύματος, μια γυναίκα που αντιστάθηκε στον ασφυκτικό κοινωνικό κλοιό και διεκδίκησε τη θέση της σε ένα ανδροκρατούμενο χώρο. Είναι η γυναίκα που διεκδίκησε το δίκαιο, διακρίθηκε στον αγώνα και επιβλήθηκε στα κοινωνικά στερεότυπα. Αρνήθηκε την παθητική μοίρα που η κοινωνία είχε διαμορφώσει για τις γυναίκες και ανέλαβε αναπάντεχους ρόλους κόντρα στις κοινωνικές προσταγές.
Αυτή η προσωπικότητα-σύμβολο της γυναικείας αποφασιστικότητας και ικανότητας κατάφερε να φτάσει και να ακουμπήσει τη ψυχή μας φέτος στην Κερά Κισσάμου. Τα δρώμενα φώτισαν κάθε πτυχή της προσωπικότητάς της και μας άφησαν να δούμε τη γυναίκα από διαφορετικές οπτικές. Καταφέραμε να κοιτάξουμε μέσα από το πρίσμα της τότε κοινωνίας φτάνοντας στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα.
Φεύγοντας από την Κερά, μέσα από τη συναισθηματική μας φόρτιση και το δέος για την Αντωνούσα, αναδύεται η ελπίδα. Τέτοιες διοργανώσεις που θέτουν στο επίκεντρό τους τη δύναμη της γυναικείας ψυχής, που διαπαιδαγωγούν τις τοπικές κοινωνίες και εναποθέτουν το σπόρο της κοινωνικής ελευθερίας, μας γεννούν την ελπίδα για ουσιαστική αλλαγή των εμπεδωμένων αντιλήψεων για το γυναικείο φύλο.
Κάποια βιογραφικά ιστορικά στοιχεία για την Αντωνούσα Καστανάκη.
Γεννήθηκε στην Κερά Κισάμου το 1844. Όταν ο Τούρκος αξιωματούχος, ο Μουσά – Δερβίσης ζήτησε από τον πατέρα της ένα βόδι για τους Τούρκους του Καστελιού, η Αντωνούσα προέτρεψε τον πατέρα της να καταφύγει στα εννέα χωριά, ενώ η ίδια παρέμεινε και σκότωσε τον Τούρκο αξιωματούχο. Στη συνέχεια μάχεται ηρωικά στο πλευρό των αρχηγών της εποχής, Κωνσταντουλάκη, Σκαλίδη, Καρτσώνη.
Παίρνει μέρος σε πολλές μάχες από το 1866 μέχρι το 1879 στις οποίες διακρίνεται.
Τελικά, στα 1882, αποφεύγοντας τη δίωξη των Τούρκων, αυτοεξορίζεται στην Αθήνα. Παρουσιάζεται στο βασιλιά Γεώργιο τον Α’ που είχε πληροφορηθεί τις γενναίες πράξεις της και την ανακηρύσσει οπλαρχηγό. Με αυτή την ιδιότητα και με δικό της σώμα ανδρών, παίρνει μέρος στους ηπειρωτικούς αγώνες.
Το 1911 κατεβαίνει στην ελεύθερη πια Κερά.